Een dag uit het leven van...

Een barrista op het centraal station in Stockholm.

Vandaag open ik het café. Dat betekent dat ik om kwart over vier 's ochtends ter plaatse ben. Even naar de keuken een verdieping beneden om diepgevroren bessen voor de smoothies en diepgevroren croissants te halen die ik later ga afbakken. Dan gaat alles aan: licht, electriciteit, afwasmachine, koffiezetapparaat, de twee grillen. Om half vijf doe ik de deuren naar de stationshal open en sleep ik alle wagens naar buiten die samen de buitenservering gaan vormen. Twee ijswagens, een broodjeswagen, een kassawagen, een frisdrankwagen en natuurlijk de wagen met de espressomachine. Als ik alles aangesloten heb, dan gaat de stationshal open en dienen de eerste klanten zich aan.

Na vijf minuten hangt er een dronken kerel op de toonbank. Ik versta geen woord van wat hij zegt. Een lief meisje koopt een broodje voor hem en ik zet wat te drinken voor zijn neus. Na tien minuten bel ik de 'vaktarna' op het centraal station die hem met zachte dwang een nieuw plekje geven.

De mensen die voor de ochtendspits komen zijn meest doorreizigers die met de nachtbus aangekomen zijn. Die willen hele sterke filterkoffie. Om half zes komt mijn eerste collega. Nu kunnen we ook de andere twee uitgangen van het café openen. Zij stort zich op het bereiden van versgeperste jus d'orange, smoothies en croissants terwijl ik de mensen aan de buiten-servering bedien.

Na zeven uur komen de pendelaars, onderweg naar hun werk, strak in het pak, het haar warrig maar zorgvuldig gestyleerd, een walm van aftershave. Zij willen een grote cafe latte en een broodje kaas. Alle broodjes die we hebben zijn belegd met hartig beleg. Als je een Zweed een vies gezicht wil zien trekken, dan moet je deze vertellen over onze pindakaas, chocopasta, jam of hagelslag. De pendelaars zijn geroutineerde mensen. Een aantal komt werkelijk ieder dag en neemt
iedere dag hetzelfde. Het is leuk om hen iedere dag met een lach op hun gezicht aan te zien komen, omdat ze ons kennen, omdat we hen kennen. We wisselen de kleine details van het dagelijks leven uit. Stiekem geven we ze tien procent stamgastkorting.

Rond een uur of negen komen de eerste touristen, met de Arlanda Expres vers van het vliegveld. Een wat ouder Japans stel koopt een kop tee. Ze vragen om suiker. Als ik op de suikerklontjes voor hun neus wijs, beginnen ze te lachen. Later kom ik te weten dat Japanners vloeibare suiker hebben.

Aan het eind van de ochtend komt de violinist. Hij komt uit Hongarije en was naar eigen zeggen eens een virtuoos violinist. Sinds hij weet dat ik ook viool speel, lijkt hij eindelijk een gesprekspartner gevonden te hebben. Hij heeft me zelfs eens vioolles aangeboden. Ik heb met een dankbare toon en beleefd afgewezen en legde hem uit dat ik cello wilde spelen. Nu vraagt hij me bijna iedere dag hoe het met het cellospel gaat. Vandaag is hij onderweg naar de bottenkraker. Een enkel espresso, zoals gebruikelijk. Hij vertelt me over de afgelopen avond, waarin hij enorm genoten heeft van een uitvoering van het Beijing orkest dat Bach speelde.

Rond de middag komt er een groepje Deense zakenmannen. Ik concentreer me op hun bestelling - in het Deens. Bij Denen pik ik meestal de juiste woorden eruit en begrijpen we elkaar. Als ze nukkig worden, dan leg ik uit dat ik Nederlandse ben. Dan is alles altijd weer in orde. Denen hebben nog altijd een beetje een hekel aan grote broer Zweden die doen alsof zij het overwicht hebben, terwijl het voorheen heel anders lag. Bovendien hebben Denen geen moeite om het heldere en geprononceerde Zweeds te verstaan waarna ze verbaasd zijn als Zweden hun diepe keelgebral niet verstaan.

Daar zijn de drie gestileerde mannen in pak. Ze werken in het Radisson, maar bekenden me eens dat het hotel niet eens espressomachine voor het personeel heeft. Daarom komen ze na hun lunch naar ons café voor een espressoshot. Ze zitten op de hoge barkrukken aan het raam en bespreken de gang van zaken die dag.

Een ouder Italiaans echtpaar vraagt me waar de tourist informatie ligt. Ik heb wel eens overwogen zelf een touristinformatie in het café te beginnen. We vervullen die functie toch al, waarom er niet betaald voor krijgen? Mensen denken dat we alles weten. Zo ben ik gevraagd waar de toiletten zijn, waar een winkel is voor tweedehands kleren, waar het bedrijf MBS ligt (beats me, nog steeds), waar men vodka kan kopen, waar je kaartjes voor de Arlanda express koopt, waar je kaartjes naar Östersund koopt, waar de ice-bar ligt, hoe koud het was, hoe laat het was, waar het WTC ligt, waar de bussen zijn, waar de taxi's zijn, waar de lift is, wat de beste nachtclub is, of ze even mijn telefoon mochten lenen, of ik een pleister had, of ik een vuilniszak had, of ze hun flesje water mochten vullen, waar het cityhostel ligt, waar ze worst kon kopen, waar Darin (een jonge zanger) signeerde, etc. etc.

Even later komt de kruidentheeman. Hij ziet eruit alsof hij in oost-Hongarije thuishoort en al in vijf jaar geen douche genomen heeft, maar anders lijkt zijn leven uit routines te bestaan. Hij komt iedere dag rond hetzelfde tijdspunt en wil dan heet water. Vervolgens staat hij een kwartier lang allerlei misterieuze kruiden te mixen totdat hij zijn speciale kruidentheeinfusion heeft. Als al zijn prutafval in de prullenbak ligt, geeft hij me acht kronen en loopt hij weer verder.

Het is 13.00. Mijn dag zit erop. Ik ga naar huis en doe een middagdutje totdat de mensen-met-een-normale-baan ook vrij zijn.